İSTİKAMET GÖYGÖL
Yolda köyler ziyaret edilerek yol üstünde isti(sıcak)lavaş ikramları ile bulak suyundan su içerek yolumuza devam ettik. Bir müddet sonra Dünyalar harikası Göygöle ulaşıldı. Uzun bir yolculuktan sonra Göygöl’ün atmosferi ve sessizliği katılımcılar üzerindeki yorgunluğu adeta alıvermişti. Çünkü Göygöl herhangi bir göl değildi. Oluşumu, coğrafi yapısı, bozulmamış oluşu, doğal hali, sessizliği ve insana huzur veren yapısı ne Avrupa örneklerinde var ne de bir başka yerde… Dünya turizminin gözbebeği İtaya’daki Como gölü Göygöl’ün yanında birkaç gömlek aşağıda kalır. Huzur dolu hayallerimizi süsleyen Göygöl’ü ruhumuzun derinliklerine koyarak Gence’ye doğru yola devam ediyoruz. Güneşin batışıyla Gence’ye vardık. Gezi Sonrası Aşık Şemsir Medeniyet Merkezi tarafından İSTAD onuruna verilen davete katılıyoruz. Samimi içtenlikle sunulan bir sofrada Azerbaycan mutfağının muhteşem zenginliğini görüyor, birbirinden güzel Azerbaycan yemeklerinin tadına, lezzetine varıyoruz. Samimi bir ortama da çay sefasından sonra zamanın durmasını istercesine otelimize geri dönüyoruz...

İkinci gün;
Sabahın ışıltılarıyla Gence’den otel görevlilerinin ve dostların uğurlamasıyla harikalar diyarı, Medeniyetin beşiği Şeki’ye doğru yola alıyoruz. Ekip ağsakkalımız Bahattin emminin nanayları Bülent kardeşimizin fıkraları ve diğer arkadaşların şarkı türküleri ile kendimizi Şeki’de bulduk. Şeki Hansarayı müdiresi değerli kardeşimiz Terane Hanım bizi kapıda karşıladı.
Şeki; Azerbaycan’ın en çok ormanının, en canlı yeşil doğasının olduğu cennet köşesi… Mutlaka görülmesi gereken tarihi yerlerinden Hansarayı ve Kervansaray’ın yanında, mutlaka tadılması gereken iki tatlısı var: Tadı hiçbir baklavada ve helvada olmayan çok lezzetli ve güç kaynağı olan iki tatlısı Şeki’nin dünyaya sunduğu en önemli mutfak örnekleridir. Samimi karşılama ve insanlarının ilgisi takdire şayandı. Rehberlerin Hansarayı, Kervansaray ve şehirle ilgili vermiş oldukları bilgiler harikaydı. Ayrıca ünlü şair Bahtiyar VAHAPZADE’nin doğduğu şehirdir Şeki.(Söz aramızda Şeki’nin baklava ve helvasına hatta Şeki pitisine doyum olmaz )Şeki Helvası, Baklavası ve pitisini taddıktan sonra hoş bir seda ile arkamıza baka baka Şeki’den ayrılıp yola devam ettik. 
Şeki Salyan güzergahı ziyaretler ve uzun bir yolculuktan sonra gelecekte Türk Dünyasının merkezi olabilecek Kür ve Arasın buluşma nokta Salyandayız.
Salyan; Kür ve Aras nehrinin buluştuğu nazlı nazlı Hazar’a yol aldığı buluşma yeridir. Salyan’a geldiğimizde bizi bir hüzün ve sevinç kapladı. Bütün olan Türk Dünyası aslında 1828 Türkmençay antlaşmasıyla ikiye ayrılmıştır.
“Arazı ayırdılar, kum ile doyurdular,
Ben yardan ayrılmazdım, zülüm ile ayırdılar”.
Dizeleri aklımıza geliyor. Hüzün ve sevincin birbirine karıştığı bir ortamda değerli kardeş derneğimiz ATXEM Genel Başkanı İlham İsmailov ve başkan yardımcısı İlgar İlkin ve birbirinden kıymetli onlarca arkadaş ekibimizi karşılıyor. Sevinç gülücükleri havada uçuşuyordu. Gecenin ilerleyen saatine kadar ikram ve sohbetler devam ediyor. Sanki uzun yıllar hasret kaldığımız evimize gelmiş gibi hissediyoruz. Kür/Aras’ın esintisi adeta gezi katılımcılarını mest edip büyülemişti. Geceyi Salyanda İlhan Beyin bütün Türk Dünyasını misafir ettiği üç katlı, geniş bir çiftlik konağında geçirdik. Konak kahyası odaları konukların isteklerine göre ayarladı. Bazı odalarda iki kişi, bazılarında üç kişi kaldı. Eşler, samimi arkadaşlar burada da ayrılmadı. Kardeşlik, dayanışma ve hoşgörünün unutulmaz gününü yaşamıştık. Sabahın ışıltısı ile köy kahvaltısı sonrası Atxem başkanı İlham İsmailov Bey’e teşekkür edip Bakü’ye doğru yol aldık.

Üçüncü gün:
Salyandan Bakü’ye hareket ettik. Yol boyunca Azerbaycan’ın yer altı ve yerüstü zenginliklerinden bahsederek Bakü’nün girişine gelmiştik. İlk ziyaretimiz Bakü girişinde, Hazar’ın kenarında bulunan Bibi Heybet Camii idi. Ziyaret edip, hayır dualarda bulunarak büyük bir özlem ve sevinçle harikalar diyarı rüzgarlar şehri Bakü’ye vardık. Geziye katılanların heyecan ve sevinçleri görülmeye değerdi. Bakü herkesi büyülemişti. Dinlenmeye gerek duymadan otele yerleştikten hemen sonra şehrin turistik ve tarihi yerlerini gezmeye başladık Bakü anlatılmakla bitmez Bakü’yü yaşamak lazım. Aynı gün İSTAD, ATXEM, ATEV, Avrasiya Beynelxalq Araşdırmalar İnstitutu ve birçok sivil toplum kuruşunun ortaklaşa düzenlediği “Kafkas İslam Ordusu 100 Yaşında” konulu konferans ve basın açıklamasına ardından Reşid Behbutov Tyatrı merkezinde düzenlenen özel programa katılıp iki kardeş ülkenin dayanışması ve kardeşliğini iliklerimizde hissettik.

Dördüncü gün;
Diaspora İş Üzer Devlet Bakanlığı ziyaret ettik. Bakanlık görevlilerini ekibimizi kapda karşılaması Bakan yardımcısı Valeh Hacıyev beyin katılımcılarla tanışması ve Devlet bakanı Sayın Fuad Muradov bey’in İSTAD derneğini başarılı çalışmalardan dolayı tebrik ederim iki ülke arasına münasebetlerin gelişmesi bakımında başarılı çalışmalarınız takdir ediyoruz çalışmalarınızda başarılar dilerim demesi İSTAD üyeleri tarafından memnuniyetle karşılandı.
Bakanlık ziyaretinden sonra ekibimiz Quba’ya doğru yola cıktık Quba’ya 100 km kala yollar bağlandı. Saatlerce Askeri araçların geçişine şahit olduk bir daha Azerbaycan’ın ne kadar kudretli ve güçlü olduğunu görmüş olduk uzun saatler yolun açılmayacağını duyunca gurur ve hüznü aynı anda yaşayarak Quba da 1918 de şehit edilen soydaşlarımızın ruhuna birer Fatiha göndererek Bakü’ye geri döndük.
Bakü’de değerli İSTAD üyemiz Şamil Sadıq beyin açmış olduğu özel Lise’yi ziyaret ettik. Herkesin hayalini kurduğu Liseyin sistemini ve misyonunu kalbimizin derinliklerine gururla işleyip başarılar dileyerek yola devam ettik.
Aynı gün ATEV Azerbaycan Türkiye Evi Genel Başkanı Sayın Tenzile Rüstemhanlı tarafından İSTAD onuruna verilen yemeğe katıldık. Tenzile hanımın ekibimize göstermiş olduğu ilgi alaka takdire şayandı. Program sonunda İSTAD Başkanı Sefer Karakoyunlu’ya Türkiye Azerbaycan kardeşliği ve Dayanışmasına vermiş olduğu hizmetlerden dolayı özel Teşekkür name Plaket takdim edildi.

Beşinci gün; 
Kafkas Türk İslam Ordusu 100 Yaşında
Gezimizin en önemli amaçlarından birisi de özellikle 1918 de Kafkas İslam ordusunun Azerbaycan’ı işgalden kurtarmasının 100. Yılı törenlerine katılmaktı. Ekibimize ilk kez dahil olan üyelerimizden bazıları Nuru Paşa ve Kafkas İslam ordusunu yeni duymuşlardı bu durum katılmacılar arasında heyecanın yükselmesine vesile oldu. Muhteşem törenler yapıldı derler ya yaşamak lazım işte o duyguları canlı yaşadık. Yapılan törenler ve gösteriler dosta güven düşmana korku verecek seviyede gerçekleşti. 
Tören bittikten sonra Atxem tarafından İSTAD üyeleri onuruna verilen yemeğe katıldık.

Bu vesile ile Bakü’nü düşman işgalinden kurtuluşunun 100.yılında tüm şehitlerimizi rahmetle ve şükranla anıyoruz ruhları şad, mekânları Cennet olsun.
Can Azerbaycan’ın 100. Yılı Kutlamalarına katılmanın onuru, ayrılığın hüznü ile Türkiye’ye döndük.

TEŞEKKÜRLER…
Bize bu sevinci ve gururu yaşatan başta Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham ALİYEV ve Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, Atxem Ictimai Birlik Başkanı İlham İsmailov,a Milletvekili Ganire Paşayeva’ya Ilgar Ilkin bey’e Aşık Şemşir Medeniyet Merkezi Başkanı Genber Gurbanov bey’e Hebib Misirov a ATEV Başkanı Tenzile Rüstemhanlı’ya ve ayrica geziye iştirak eden bir birinden değerli üyelerimiz; Sefer Karakoyunlu,Bahattin Miral,Nebahat Kirman, Bülent Tanriverdi, Muharrem Korkut, Emine Yıldız, Oya Özbey, Gülçin Kardağ, Ayla Büyükhan, Niyazi Mahmutoğlu, Saliha Mahmutoğlu, Av.Gülşah Korkut, Şinasi Ayrım, Ceyran Ayrım. Samir Mustafayev, Babek Mirzeyev, Cabir Qadimov ve sürücümüz Telman bey’e ve emeği geçen herkese teşekkür eder saygılar sunarız.

NOT; Tarihi geziye katılanlardan Niyazi Mahmutoğlu’nun eşi Saliha Hanım gezi öncesi beni arayarak “Sefer bey Niyazi bey düşerek maalesef ayağını kırdı geziye de katılmayı çok istiyor iki bastonla ancak yürüyor ne yapalım dedi” bende tereddütsüz katılabilir dedim. Gezi boyunca ufak tefek aksaklılar haricinde tüm programlara katıldı ve tüm programda gözleri puğlandı. Yüzüncü yıl programını gerçekleşeceği yerle (Azadlıq Meydanı) harekete geçeceğimiz yer arasında takriben 3 km mesafe vardı. Doğal olarak Niyazi beyi orada bırakmak zorunda kaldık aslında durduğu yerden de programı kısmen de olsa seyredebilecekti. Muhteşem gösteriler başlayınca Niyazi Bey de bulunduğu yerden seyretmeye başlamış Türk uçakları gösteri yapınca heyecan ve sevinçten gözyaşlarını tutamayan Niyazi Bey birde bakmış ki bulunduğu yerden 100 mt ötede uçaklara tezahürat tutuyor yani anlayacağınız nasıl olmuşsa kendisi de hatırlamıyor koltuk değneksiz 100 mt öteye kadar koşmuş. Bu durum bana Bakü kuşatması ile ilgili okuduğum kitaptan bir bölümü hatırlattı. Bakü kuşatmasında şiddetli çarpışmalar devam ediyor çarpışma esnasında ayağının bilekten aşağısını kaybeden Mehmetçik revire kaldırılıyor. Mehmetçik yalvarıyor ”Doktorum komutanım yalvarıyorum size ayağımı kırılan yerden kesin benim cepheye dönmem lazım ellerim tutuyor arkadaşlarım orada çarpışırken ben burada duramam elim silah tutuyor bırakın gideyim diye adeta yalvarıyordu” Bir anda bu manzara gözümün önüne geldi sizlerle paylaşmak istedim.
“YAŞASIN TÜRKİYE AZERBAYCAN KARDEŞLİĞİ ve DAYANIŞMASI”

Sefer KARAKOYUNLU
İSTAD Yönetim Kurulu Adına 
Başkan 
15.09.2018 Bakü/Azerbaycan